Wat bloemen jou vertellen: bewustzijnsverschuiving door anjers

winkelbloemen, roze anjers

In de wintertijd zie ik de meeste bloemen in de bloemenwinkel. Soms koop ik ze, maar niet zo vaak omdat de commerciële uitstraling van winkelbloemen mij vaker tegenhoudt dan verleidt.  Winkelbloemen zijn mij toch dierbaar. Misschien omdat ze me doen terugdenken aan de allereerste bloemen die ik gezien moet hebben. Dat waren vast bloemen in een vaas, aangezien ik de eerste jaren van mijn leven in een flat woonde. Het zullen fresia’s zijn geweest, misschien ook rozen  en tulpen. Anjers niet, daar had mijn moeder een hekel aan.

Veel mensen zeggen trouwens een hekel te hebben aan anjers, of aan fresia’s, en tulpen. Van rozen hoor je dat niet vaak. Zou het zo zijn dat wanneer je een hekel  hebt aan een bepaalde bloem,  je gevoelig bent voor mode? Of is het zo dat bepaalde bloemen zo krachtig in hun presentie zijn dat ze wel een bepaald gevoel moeten oproepen. Dat je er niet omheen kan.

Bij anjers bijvoorbeeld lijkt dat laatste zo te zijn. Het is een bloem die tot keuze oproept. Denk aan de Anjerrevolutie in Portugal in 1974. Soldaten in Lissabon, er waren al vier doden gevallen, staken een rode anjer in de loop van hun geweer, en daarmee was de revolutie een feit: de dictatuur was beëindigd. Of de witte anjer van prins Bernhard. Hij had sinds de twintiger jaren van de vorige eeuw de gewoonte een witte anjer in zijn knoopsgat te dragen. Gewoon, omdat hij dat mooi vond. Maar de anjer verscheen in de knoopsgaten van  Nederlanders die in juni 1940 in Den Haag de verjaardag van de prins wilden vieren, wat door de Duitsers verboden was, natuurlijk.  Daarmee werd de  witte anjer in het knoopsgat een symbool van hulde aan het verzet. Sinds 2007 is zij een teken van waardering voor oorlogs- en vredesmissieveteranen.

Een anjer is dus een bloem geworden die staat voor een keuze voor vrede, en voor loyaliteit aan onderdrukten. En vooral ook  voor het tonen van die keuze, en het effect daarvan op anderen. Laten zien waar je voor staat is iets waar de anjer  zich kennelijk makkelijk mee verbindt. Duidelijkheid ook.

Soms vertellen mensen me over een bijzondere herinnering aan een bloem. Een bloem die een persoonlijk symbool van iets is geworden. Het moment waarop bloemenhaat overgaat in bloemenliefde blijkt dan vaak het beslissende moment te zijn waarop de bloem zijn verhaal vertelde. Zo hoorde ik van iemand die in zijn studententijd een hekel had aan anjers. Hij vond ze zo ‘buitenkant’. Haast een namaak-bloem. Zelf was hij wat chaotisch,  en deed erg zijn best om zijn leven op orde te krijgen, wat hem veel moeite kostte. Tot op een regenachtige dag zijn oog viel op een anjer en hij de moeite nam om net wat langer te blijven kijken als hij gewend was te doen. Hij vond het een lelijke bloem, tenslotte. Ineens, moest hij toegeven, bewonderde hij de bloem. Zo verfijnd, zo complex en sierlijk, en toch een strakke vorm.  ‘Als zo’n bloem dit kan, dan kan ik het ook’, dacht hij. Hij vertelde het met een glimlach terwijl hij zijn trui wat rechttrok. Sindsdien waardeert hij de anjer  én zichzelf als een mooie verzorgde verschijning.

Heeft een bloem bij jou ook wel eens een  bewustzijnsverschuiving  veroorzaakt?