voorjaar 2013 , esdoorn in de tuin |
Vertellen in opdracht
'Alles vertelt een verhaal'... Is dat een open deur?
Nee hoor. Want het is nog maar de vraag of al die verhalen
ook door iedereen kunnen worden gehoord, d.w.z. begrepen of verstaan. Alles om
ons heen fluistert ons verhalen toe die wij doorgaans niet eens horen, druk als
we zijn met onszelf, onze problemen, of onze behoeften van het moment. 'Alles
vertelt' is dan ook figuurlijk bedoeld, zoals in: 'als deze boom kon
vertellen'... De boom van Anne Frank bijvoorbeeld, die alles 'gezien' heeft. Of
de ginkgoboom van Hiroshima die de atoomaanval overleefd heeft.
Maar wie hoort die verhalen dan wél, en geeft ze alsnog
door? Dat zijn de kunstenaars onder ons, mensen met een bepaalde creativiteit;
het vermogen om te horen of te zien wat anderen ontgaat. Het is van alle tijden
dat er mensen zijn die een zekere gave of aanleg hebben om figuurlijke (d.w.z.
niet letterlijk-verbale) verhalen in woorden en beelden om te zetten.
Toekomstvoorspellers, sjamanen, dromenuitleggers: zij 'lezen' die verhalen en
zetten ze om in taal. Een Navaho-medicijnman leest iemands kwaal, vraag of
probleem in een zandtekening die hij daartoe maakt. Joseph, zoon van aartsvader
Jacob uit de bijbel, duidde de dromen van de farao.
Minder indrukwekkend misschien, speelser zijn de talloze
voorbeelden van vertellers die voor kinderen optreden, en stemmetjes geven aan
knuffels of andere fantasiewezens. Maar ik ben ervan overtuigd dat het in wezen
gaat om dezelfde, creatieve bron in ieder van ons. Het blijkt dan ook steeds
weer dat kinderen die aanleg ook hebben,
en spontaan kunnen gaan meevertellen.
En volwassenen? Die kunnen hun 'innerlijk kind' behouden
hebben: 'Mij spreekt de blomme een tale', citeren we graag de Vlaamse dichter
Guido Gezelle. Hij leerde ons dat de natuur 'spreekt' (=vertelt); maar dat
geldt ook voor de dingen, gevormd door duizenden aanrakingen van mensen: ook
zij vertellen hun verhaal. Een oud stuk gereedschap bijvoorbeeld vertelt zijn
verhaal voor wie er gevoelig voor is. Er zijn vele heldervoelenden onder ons
die jou een deel van je levensgeschiedenis kunnen vertellen aan de hand van
zo'n voorwerp dat je lang bij je gedragen hebt.
Oefening: neem het eerste voorbeeld uit je directe omgeving
waar je nu aan denkt; hou het in je hand en laat het vertellen...
Doorgaans is een vraag die je stelt of toch al met je
meedraagt, aanleiding en verdere gids om zo'n verhaal te kunnen vertellen. Heb
je een gast, dan kan het een vorm van wat diepergaand contact zijn om elkaar zo
te vertellen, over een dierbaar ding in je woonruimte. De kunst is, al
vertellend de beelden te vertrouwen die bij je opkomen, je intuïtie daarbij te
laten spreken en zo een lijn te gaan zien...
Een bijzondere vorm van dit intuitieve, vertellend duiden
maak ik af en toe mee als mijn partner, Dorine Haveman, een bloemen-reading
voor iemand doet, aan de hand van de foto van een bloem. De vraagsteller is
door een bloem in zijn/haar omgeving getroffen, maakte er een foto van en
stuurde deze op. De vraag die de inzender bezig houdt kan erbij gevoegd zijn,
maar mag ook impliciet gebleven zijn. Het gegeven dat juist deze foto zó
gemaakt is, en opgestuurd, impliceert de vraag. Ik vraag haar om voorbeelden.
Dorine:
“Wanneer ik van iemand een foto van een bloem krijg, weet ik
dat deze bloem de inzender spiegelt. De bloem spiegelt het heden, geeft een
venster op het verleden en een blik op een mogelijke toekomst. Zo’n bloem toont
zich een bondgenoot, heeft geen oordeel, maar steunt de inzender met de
positieve, zachte kracht van hun ontmoeting. Hiervan heb ik voorbeelden genoeg.
Een zee-aster, gefotografeerd op Rottumeroog, bemoedigde een vrouw meer aandacht te geven aan haar
gevoel. Hij bevestigde haar idee dat ze alleen stond in haar interesses en
ontwikkeling, maar vertelde haar ook dat dit niet veel langer meer zou duren.
Haar naasten stonden op het punt eenzelfde ontwikkeling mee te maken als zij.
De zee-aster drukte haar op het hart dat zij nu voor zichzelf even zorgvuldig
en aandachtig moest zijn als voor een ander. Dat ze daar ook tijd voor mocht
uittrekken. Een pioenroos liet een vrouw zien hoe ze in een verwarrende tijd
leeft waar de heftige tegengestelde gevoelens elkaar snel afwisselen. Ook hielp
het verhaal dat deze pioenroos haar vertelde haar zichzelf meer te beschermen en te beschutten,
en meer aan haar eigen behoefte aan rust toe te geven. Speenkruid vertelde een
vrouw dat zij er goed aan had gedaan te ontstijgen aan al te hefige emoties.
Haar kinderen waren uit huis gegaan, en ook had zij haar baan verloren. De
bloem complimenteerde haar dat zij haar negatieve gevoel had losgelaten en nu
veel meer vertrouwde op haar gezonde verstand en gevoel voor redelijkheid”.
Zijn bloemen altijd lief en aardig?
“Een bloem kan ook confronteren: een klaproos liet zien
hoezeer vrienden altijd klaarstonden voor iemand die dat niet opmerkte, of daar
eigenlijk nooit over sprak. Dat gesprek is er toen natuurlijk wel gekomen. Ook
kan een bloem aandacht vragen voor een lichamelijk probleem. Een hibiscus met
een bijzondere kleur vroeg aandacht voor de ogen, waar iets mee aan de hand
was.
Het is heel bijzonder wat een bloem die eenmaal de aandacht
heeft gevangen, vertellen kan. Hij spiegelt gedachten, bezigheden,
omstandigheden, emoties, gezondheid, levenshouding en levensgeschiedenis. Maar
daarbij zijn deze ontmoetingen toch
vooral een steun en geven helderheid, extra energie en inzicht... Is het niet
wonderlijk dat de bloemen in je directe omgeving zo met je meeleven?”
Ja, denk ik dan, maar wel met dank aan de bloementolk!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten