vrijdag 27 juni 2014

Bloemblaadjes tellen: Wijnruit

Bloemblaadjes tellen heb je vast wel eens gedaan. Bij een madeliefje bijvoorbeeld, of op school bij het determineren van een plant. Een bloemtolk telt vaak bloemblaadjes. Bij een bloemenreading vertelt het aantal bloemblaadjes namelijk iets over de dingen waar je mee bezig bent. Niet alleen het aantal bloemblaadjes is van belang: ieder kenmerk van de bloem duidt wel op iets. De uiterlijke kenmerken van een bloem vertellen iets over de innerlijke kenmerken van de persoon die door de bloem wordt gerepresenteerd. Door zo te doen is de bloem een metafoor voor de mens geworden. Bloemen met mensen vergelijken, of de natuur als een spiegel zien,  is niet nieuw. Bloemen kunnen net zo wonderlijk zijn als mensen. En door daar goed naar te kijken, en dat te onderzoeken en te zoeken naar het bijzondere zoekt de bloementolk naar de boodschap van bloemen.  Want in hoe de bloem zich uitdrukt in haar vorm, zit voor de zoeker een zinvolle boodschap verborgen. Als voorbeeld wijnruit.
Bij wijnruit is er iets bijzonders aan de hand met het aantal bloemblaadjes. Wanneer wijnruit begint te bloeien, gaat er eerst een gele stervormige bloem met vijf blaadjes open. Later, een etage onder die eerste bloem,  gaat er een krans met meer bloemen open. Op het eerste gezicht zien deze bloemetjes er hetzelfde uit als de eerste  en bovenste bloem. Maar als je bloemblaadjes gaat tellen, zie je dat deze bloempjes vier blaadjes hebben in plaats van vijf. In de vruchtjes zie je dit later ook terug: het bovenste vruchtje bestaat uit vijf deeltjes, en de onderste vruchtjes uit vier.
In de oudheid hadden de Romeinen de behoefte dit verschil in aantallen bloemblaadjes een zinvolle verklaring te geven, waaruit men de eigenschappen van wijnruit kon verklaren.  Het getal vijf, vond men toen, beheerst de wil en het getal vier beheerst de materie. En dus, vonden de Romeinen, moest wijnruit een bijzondere kracht hebben waarmee je je wilskracht zou kunnen versterken, en waardoor je met je wil de materie kon beheersen.Een handige toepassing vonden ze in het toevoegen van wijnruit in de wijn. Eenmaal toegevoegd zou je wilskracht het gaan winnen van de dronkenschap, veroorzaakt door de materie: de wijn. Zo zie je wat  de Romeinen zoal bezighield. Mocht wijnruit zich aandienen tijdens een bloemenreading of kiest iemand bloeiende wijnruit tijdens een bloemwandeling, dan begrijp je natuurlijk wel dat het van belang is welke bloem wordt gekozen: die met vier blaadjes, of met vijf. Speelt er iets met de materie, of iets met de wil, of allebei? vraag ik me dan af. Een bloem te kunnen duiden voor een ander houdt in dat je dingen combineert: intuïtie, maar ook dit soort kennis van planten speelt een rol. Alles bij elkaar geeft een bloem als spiegel van een mens ingang tot het ontdekken van nieuwe mogelijkheden en stellen van verrassende vragen aan jezelf. Wijnruit geeft je bijvoorbeeld een tip: gebruik je wil om dingen voor elkaar te krijgen. En de energie van wijnruit helpt daarbij: je kán het, zou ze tegen je zeggen.
wijnruitbloem met vijf blaadjes
wijnruitbloem met vijf blaadjes
wijnruitvrucht  met vijf deeltjes, daaronder vruchtjes met vier deeltjes.
wijnruitvrucht met vijf deeltjes, daaronder vruchtjes met vier deeltjes.
Wijnruit is in nog veel meer opzichten bijzonder. Van een afstandje ziet wijnruit er fijn en teer uit, maar dat is hij in bepaalde opzichten niet. Het heeft een stevige geur en smaak. Misschien kun je hierbij zelf bedenken wat dat in de wijnruitspiegel zou kunnen betekenen

maandag 17 maart 2014

Wilde voorjaarsgroente uit een gewone tuin: veldkers en brandnetel.

Kleine veldkers
 Gisteren aten we kleine veldkerssalade met ei. Eergisteren deden we lekker veel veldkers door de aardappelpuree, en de rest van de veldkers ligt - met kleine kluit - in de groentela te wachten op het volgende idee. In de tuin groeit de veldkers ondertussen maar door, maar op het balkon is alles nu tussen de tegels uitgewied. Dat hebben we dus bijna op.
Voorjaarsschoonmaak. In de tuin, rondom het huis, en in het eigen lijf natuurlijk, want veldkers is heel gezond, en lekker. Een natuurlijk antibioticum, heb ik gehoord. Ben je nieuwsgierig, kijk dan naar de foto, loop naar je tuin, en proef maar! Je zult verbaasd zijn dat dit plantje smaakt naar sterrenkers, of tuinkers die je kunt kopen in de winkel.
De afgelopen week was zulk heerlijk zonnig lenteweer.  Bij ons in de straat werd het gras gemaaid en onkruid gewied. Maar tegen de groei- en kiemkracht van nu opboksen kan al die werklust niet echt. Ik inventariseerde mijn eetbare 'onkruiden': behalve de veldkers vond ik zevenblad, brandnetel,  en winterpostelein
winterpostelein
. Er staat nog wel meer, zoals paardenbloem en look zonder look, maar die tel ik niet mee omdat ik die niet  zo lekker vind. Brandnetels staan er helaas niet genoeg. Ze zijn heerlijk als je ze roerbakt en ook deze planten zijn supergezond!!
Vorige week ging ik met een vriendin wandelen bij Nieuw Beerschoten en vond daar een heuveltje met heel veel sappige brandneteltopjes  ver van het pad en de honden-route. Ik plukte ijverig totdat ik zag dat ik op het punt stond in een opgerolde ringslang te grijpen. Even later zagen we er nog een die zich heerlijk opwarmde in het lentezonnetje. Dit is kennelijk een ideaal plekje om ongestoord als slang te leven met die brandnetels als bescherming. De slangen zijn ongevaarlijk en prachtig. Wel een beetje eng om ze zo heel dichtbij ineens te zien, maar ik wen er al een beetje aan: de laatste jaren zie ik ze steeds vaker. Ik ben er per ongeluk ook wel eens op een gaan staan, die gelukkig ongedeerd leek, zo soepel als ze het water van de Kromme Rijn ingleed.
Ringslang, foto: bosrandgroep Almere
Er valt in onze natuurgebieden steeds meer te beleven aan diversiteit van planten en dieren. Van die diversiteit aan plantjes in de natuur kun je samen met de dieren in bescheiden mate een beetje meegenieten. Een beetje kennis van planten is wel handig, omdat er ook giftige (wel vaak geneeskrachtige) planten zijn. Die je zeker niet in grote hoeveelheden moet gaan eten.
Dieren lijken wel een beter ontwikkelde plantenkennis te hebben.


Tedje van Asseldonk, oud collega-docent op de voormalige academie voor natuurgeneeswijzen in Meppel deed een verkennende studie naar het gebruik van geneeskrachtige planten door het spontane  foerageergedrag (wat er gegeten wordt) van vrouwelijke wolapen in de Apenheul te observeren. Deze apen mochten zelf kiezen welke planten zij aten die zij vonden op kruidenakkertjes. Het leek erop dat apen heel goed wisten wat zij kozen om te eten. Zelfs de weersomstandigheden en het jaargetijde bepaalden welke planten gegeten werden en welke niet. In de natuur lijken dieren te weten van welke boom, kruid of plant ze moeten eten om niet ziek te worden. Ook weten ze welke planten ze moeten eten om te genezen. Als je een hond of kat hebt, weet je dat wanneer je dier gras eet, hij last van zijn maag heeft. Door gras te eten kan hij gaan braken, waardoor hij hopelijk van zijn maagklachten afkomt
Hoewel ik niet zoveel intuïtieve plantenkennis heb als de dieren, geloof ik er  wel in dat de veldkers en de brandnetels mij dit jaar veel goed gaan doen.
In dit verband nog een Bulgaars sprookje over de schepping van de mens dat ik vond in een boek van Olaf Koob: God maakte nadat hij veel pogingen had gedaan, een geslaagde mens uit leem. Tevreden legde hij zijn schepping in de zon te drogen. Hij was zo in zijn werk opgegaan dat hij de duivel niet had gezien die op een afstandje bewonderend, maar met afgunst zat te kijken. De duivel wilde het werk verpesten en boorde daarom met een stok stiekem gaten in het mensenlichaam dat daardoor mismaakt werd. God was zeer verbaasd toen hij dit ontdekte, en om tenminste de uiterlijke vorm weer te redden, begon God de gaten te stoppen met allerlei soorten grassen en kruiden. Daarna smeerde hij leem over de opgevulde gaten. Met de grassoorten waarmee God ooit de gaten in het lichaam had opgevuld, kan de mens sindsdien sommige ziekten helen door precies die kruiden te nemen waarmee zijn lichaam tijdens de schepping ervan werd opgelapt. Dus zo komt het dat er geneeskrachtige grassen en kruiden bestaan
Veldkers, zevenblad, winterpostelein en brandnetel waren vast daarbij. Misschien kun je dit lijstje voor jezelf nog wat verder aanvullen. Ik ben benieuwd.
Brandnetels


donderdag 20 februari 2014

Over de woordziel van bloemennamen: Sneeuwklokje

Over de woordziel van bloemennamen:  Sneeuwklokje


sneeuwklokjes in de tuin
Namen van bloemen zijn bijzonder omdat ze uitdrukkingen kunnen zijn van de ziel of het wezen van een bloem. Natuurlijk is dat niet altijd zo, of in het zoeken naar een geschikte naam is het niet altijd even goed gelukt de essentie van het karakter en de eigenschappen van de plant weer te geven, maar heel vaak ook wel. Vaak worden in bloemennamen eigenschappen uitgedrukt die zo verfijnd en genuanceerd zijn, dat het moeilijk is om voor deze kwaliteit één vervangend woord te vinden. Zulke bloemennamen zijn de samenvatting van al het goede dat de plant in zich draagt. Geen wonder dat veel ouders ervoor kiezen hun kind een bloemnaam te geven.
Gevoelens van verwondering, dankbaarheid, ontroering, liefde en van schoonheidsbeleving vormen de kern van die bloemennamen, en het uitspreken van die namen bekrachtigt deze kwaliteit.  Er zijn woorden als bloemen en bloemen als woorden die spreken van een kwaliteit van de ziel. De klankkleur en de betekenis van de naam wekken een positieve energie op die de bloem uitdraagt.  Wanneer je een bloemennaam uitspreekt: sneeuwklokje bijvoorbeeld, zie je niet alleen een sneeuwklokje voor je, maar voel je ook de ziel van het sneeuwklokje tot je spreken. Zowel de betekenissen van het woord: een klokje van sneeuw, of een klokje in de sneeuw, of een klokje als sneeuw, als de klank wekken de energie van het bloeiende sneeuwklokje tot leven en zetten de energie voort overal en altijd waar het woord sneeuwklokje wordt uitgesproken.
The Mother heeft de spirituele energie van afzonderlijke bloemen vertaald in gebeden van één of twee woorden met een krachtige spirituele woordziel:
Zij schrijft in haar boek: Flowers and their Messages over het sneeuwklokje : "Promise of renewal, may ugliness dissapear from the world!"
(De belofte van vernieuwing: moge lelijkheid uit deze wereld verdwijnen! , vertaald door mij)

Op een website van de IVN vond ik een mooi vertelde legende over het sneeuwklokje waarin iets dergelijks wordt verteld:
Hoe de Sneeuwklokjes ontstaan zijn volgens de tarotlegging:
Nadat Adam en Eva uit het paradijs verdreven waren sneeuwde het onophoudelijk. De bloemen en planten waar ze zoveel van gehouden hadden waren niet meer te zien. Eva had het koud en was verdrietig; ze merkte niet eens dat er een engel naast haar liep. De engel nam haar hand en zei: “Eva, kijk!” Ze pakte een sneeuwvlok, blies erop en langzaam veranderde die vlok in een kleine witte bloem, met zachtgroene blaadjes en diep verscholen in het hart, gele meeldraden. De engel zei: “Eva, deze bloem is een teken van hoop. De bloem laat zien dat het voorjaar komt. Het zachte groen is het symbool van de hoop die altijd blijft leven en het geel in haar hart herinnert aan de zon, die sterk is en stralend." Eva’s gezicht lichtte op door de woorden van de engel. De engel spreidde haar vleugels en vloog weg. En op alle plaatsen waar de toppen van haar vleugels de sneeuw beroerd hadden verschenen Sneeuwklokjes.

Het begrip woordziel is van dr. Masuro Emoto.
Hij kwam in zijn onderzoek naar de genezende eigenschappen van water op het idee het water een aantal Japanse karakters te laten zien. Vervolgens bevroor hij het water dat het woord 'gelezen' had en fotografeerde de ijskristallen die de energie van het woord had veroorzaakt. Voor een Japanner is dit geen vreemd idee, omdat men daar denkt dat ieder woord een ziel heeft. Hij bespreekt  een voorbeeld van het woord dankbaarheid: " Als ik het uitspreek geef ik een betekenis en een gevoel weer. We geloven dat een woord dit vermogen tot overdracht bezit omdat het meedeelt in de woordziel en haar boodschapper is, of, preciezer uitgedrukt, haar vertegenwoordiger. Door ‘dank je’ te zeggen sluit ik me aan op de ziel van het woord en vibreer ik in harmonie ermee. En, zoals verwacht, vormde water dat een reeks verschillende Japanse karakters te zien kreeg totaal verschillende kristallen."
ijskristal van het woordziel van 'hoop' onderzoeksresultaat van dr. Emoto.
Ik weet niet of Dr. Emoto het Japanse woord voor sneeuwklokje heeft onderzocht, maar wel het woord 'hoop'. Je ziet het ijskristal op de foto hiernaast.
Sneeuwklokje als bloem van hoop
Hiernaast een foto van sneeuwklokjes. Hun gele, zonnige hartje kun je zien. Ze staan nu uitbundig te bloeien in Rhijnauwen bij Utrecht.





Het sneeuwklokje is de bloem van de hoop. Hoop na een periode van kou en waarin alles afgestorven leek. Ga naar buiten en kijk eens in je omgeving. Laat je hoop opwekken door het sneeuwklokje zou ik zeggen. Ze staan nu overal te bloeien!
En anders: zeg hun naam, en zeg het voort!