vrijdag 27 juni 2014

Bloemblaadjes tellen: Wijnruit

Bloemblaadjes tellen heb je vast wel eens gedaan. Bij een madeliefje bijvoorbeeld, of op school bij het determineren van een plant. Een bloemtolk telt vaak bloemblaadjes. Bij een bloemenreading vertelt het aantal bloemblaadjes namelijk iets over de dingen waar je mee bezig bent. Niet alleen het aantal bloemblaadjes is van belang: ieder kenmerk van de bloem duidt wel op iets. De uiterlijke kenmerken van een bloem vertellen iets over de innerlijke kenmerken van de persoon die door de bloem wordt gerepresenteerd. Door zo te doen is de bloem een metafoor voor de mens geworden. Bloemen met mensen vergelijken, of de natuur als een spiegel zien,  is niet nieuw. Bloemen kunnen net zo wonderlijk zijn als mensen. En door daar goed naar te kijken, en dat te onderzoeken en te zoeken naar het bijzondere zoekt de bloementolk naar de boodschap van bloemen.  Want in hoe de bloem zich uitdrukt in haar vorm, zit voor de zoeker een zinvolle boodschap verborgen. Als voorbeeld wijnruit.
Bij wijnruit is er iets bijzonders aan de hand met het aantal bloemblaadjes. Wanneer wijnruit begint te bloeien, gaat er eerst een gele stervormige bloem met vijf blaadjes open. Later, een etage onder die eerste bloem,  gaat er een krans met meer bloemen open. Op het eerste gezicht zien deze bloemetjes er hetzelfde uit als de eerste  en bovenste bloem. Maar als je bloemblaadjes gaat tellen, zie je dat deze bloempjes vier blaadjes hebben in plaats van vijf. In de vruchtjes zie je dit later ook terug: het bovenste vruchtje bestaat uit vijf deeltjes, en de onderste vruchtjes uit vier.
In de oudheid hadden de Romeinen de behoefte dit verschil in aantallen bloemblaadjes een zinvolle verklaring te geven, waaruit men de eigenschappen van wijnruit kon verklaren.  Het getal vijf, vond men toen, beheerst de wil en het getal vier beheerst de materie. En dus, vonden de Romeinen, moest wijnruit een bijzondere kracht hebben waarmee je je wilskracht zou kunnen versterken, en waardoor je met je wil de materie kon beheersen.Een handige toepassing vonden ze in het toevoegen van wijnruit in de wijn. Eenmaal toegevoegd zou je wilskracht het gaan winnen van de dronkenschap, veroorzaakt door de materie: de wijn. Zo zie je wat  de Romeinen zoal bezighield. Mocht wijnruit zich aandienen tijdens een bloemenreading of kiest iemand bloeiende wijnruit tijdens een bloemwandeling, dan begrijp je natuurlijk wel dat het van belang is welke bloem wordt gekozen: die met vier blaadjes, of met vijf. Speelt er iets met de materie, of iets met de wil, of allebei? vraag ik me dan af. Een bloem te kunnen duiden voor een ander houdt in dat je dingen combineert: intuïtie, maar ook dit soort kennis van planten speelt een rol. Alles bij elkaar geeft een bloem als spiegel van een mens ingang tot het ontdekken van nieuwe mogelijkheden en stellen van verrassende vragen aan jezelf. Wijnruit geeft je bijvoorbeeld een tip: gebruik je wil om dingen voor elkaar te krijgen. En de energie van wijnruit helpt daarbij: je kán het, zou ze tegen je zeggen.
wijnruitbloem met vijf blaadjes
wijnruitbloem met vijf blaadjes
wijnruitvrucht  met vijf deeltjes, daaronder vruchtjes met vier deeltjes.
wijnruitvrucht met vijf deeltjes, daaronder vruchtjes met vier deeltjes.
Wijnruit is in nog veel meer opzichten bijzonder. Van een afstandje ziet wijnruit er fijn en teer uit, maar dat is hij in bepaalde opzichten niet. Het heeft een stevige geur en smaak. Misschien kun je hierbij zelf bedenken wat dat in de wijnruitspiegel zou kunnen betekenen